İş kazalarının ve meslek hastalıklarının önlenmesinde kritik bir rol üstlenen iş güvenliği uzmanları, hem çalışanların sağlığını hem de işverenin yasal sorumluluklarını güvence altına alan profesyonellerdir. Özellikle sanayi, inşaat, enerji ve üretim gibi sektörlerde, iş güvenliği uzmanının görev tanımı oldukça geniştir. Peki iş güvenliği uzmanı ne iş yapar, kimler iş güvenliği uzmanı olabilir ve bu meslek neden bu kadar önemlidir? İşte detaylı rehberimiz.

1. İş Güvenliği Uzmanı Nedir?

İş güvenliği uzmanı, iş yerlerinde iş sağlığı ve güvenliğini sağlamak amacıyla görev yapan, ilgili eğitimleri almış ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş profesyoneldir. Temel amacı; iş kazalarını, meslek hastalıklarını ve olası riskleri önlemeye yönelik stratejiler geliştirmek ve uygulamaktır.

Bir iş güvenliği uzmanı, hem çalışanların güvenliğini gözetir hem de işverenin 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamında yasal yükümlülüklerini yerine getirmesine yardımcı olur. Özellikle tehlikeli ve çok tehlikeli sınıftaki iş yerlerinde iş güvenliği uzmanı bulundurma zorunluluğu vardır.

2. İş Güvenliği Uzmanının Görev ve Sorumlulukları

"İş güvenliği uzmanı ne iş yapar?" sorusunun cevabı, oldukça kapsamlıdır. Uzmanın görevleri kanunen belirlenmiş olup aşağıdaki başlıklar altında toplanabilir:

a. Risk Değerlendirmesi Hazırlamak

Her iş yeri, iş kazası riski taşır. Uzmanlar, bu riskleri önceden tespit ederek risk değerlendirme raporları hazırlar ve iş yerinin tehlike seviyesine uygun önlemler önerir.

b. Acil Durum Planları Oluşturmak

Yangın, patlama, doğal afet veya kimyasal sızıntı gibi acil durumlara karşı plan ve tatbikatların hazırlanmasından sorumludurlar. Ayrıca acil müdahale ekiplerinin koordinasyonunu sağlarlar.

c. Eğitim ve Bilgilendirme

Çalışanlara iş sağlığı ve güvenliği eğitimi vermek, en temel görevlerden biridir. Ayrıca yeni işe başlayanlara oryantasyon sürecinde İSG bilgilendirmesi yapılır ve çalışanların bilinçlendirilmesi için sürekli eğitim programları düzenler.

d. Denetim ve Raporlama

İş yerinde periyodik kontroller, denetimler yaparak eksiklikleri raporlamak da iş güvenliği uzmanının sorumluluğundadır. Bu denetimler, iş yerinin yasalara uygunluğunu sağlamak adına kritik öneme sahiptir.

e. Kaza İnceleme ve Raporlama

Meydana gelen kazaların nedenlerini araştırmak, gerekli raporları hazırlamak ve tekrarlanmasını önleyici tedbirleri sunmak uzmanların işidir. Bu süreç, iş yerinde sürekli iyileştirme kültürünün gelişmesini sağlar.

3. Kimler İş Güvenliği Uzmanı Olabilir?

İş güvenliği uzmanı olabilmek için belirli şartları sağlamak gerekir. Bu şartlar aşağıdaki gibidir:

a. Eğitim ve Mezuniyet Şartı

İş güvenliği uzmanı olmak isteyenlerin aşağıdaki bölümlerden mezun olmaları gereklidir:

• Mühendislik fakülteleri
• Mimarlık fakülteleri
• Teknik öğretmenlik
• Fen fakültesi (fizik, kimya, biyoloji gibi bölümler)

Bunun yanı sıra, ilgili bölümlerden mezun olmayanlar için belirli şartlarla açılan eğitim programları ve sertifika kursları da bulunmaktadır.

b. İSG Uzmanlık Eğitimi ve Sınav

Mezuniyetin ardından, iş güvenliği uzmanlığı eğitimi almak ve ardından İSG Uzmanlık Sınavı’na (İSG-Kâtip) girerek başarılı olmak gerekir. Bu eğitimler, iş sağlığı ve güvenliği mevzuatı, risk yönetimi, acil durum planlaması gibi konuları kapsar. Sınavda başarılı olanlar, resmi olarak iş güvenliği uzmanı unvanı almaya hak kazanır.

c. Sınıf Belgelendirmesi

İş güvenliği uzmanları, tehlike sınıfına göre A, B ve C olmak üzere üçe ayrılır:

• C Sınıfı: Az tehlikeli iş yerlerinde görev alabilir.
• B Sınıfı: Az tehlikeli ve tehlikeli iş yerlerinde görev alabilir.
• A Sınıfı: Tüm iş yerlerinde görev alabilir, özellikle çok tehlikeli iş yerlerinde yetkilidir.

Uzmanlar, deneyim ve eğitimle zamanla sınıf yükseltme imkânına sahiptir. Bu sayede daha geniş kapsamlı ve yüksek riskli iş yerlerinde çalışabilirler.

4. İş Güvenliği Uzmanı Hangi Alanlarda Çalışır?

İş güvenliği uzmanları, neredeyse tüm sektörlerde görev alabilir. Ancak en sık görev aldıkları alanlar şunlardır:

• İnşaat sektörü: Yüksek riskli çalışma alanları olduğu için zorunlu uzman bulundurulması gerekir. İnşaat alanlarında çalışma koşulları sürekli değiştiğinden, iş güvenliği uzmanının sahada aktif rol alması büyük önem taşır.
• Fabrika ve üretim tesisleri: Makinelerle çalışmanın yoğun olduğu alanlarda risk oldukça fazladır. Uzmanlar, makinelerin güvenli kullanımını sağlamak ve çalışanları bilinçlendirmek için sürekli denetim yapar.
• Enerji ve madencilik: Türkiye’de iş kazalarının en sık görüldüğü sektörlerdendir. Bu alanlarda iş güvenliği uzmanlarının, tehlikeli çalışma koşullarına karşı önlemler geliştirmesi hayati önem taşır.
• Sağlık ve laboratuvarlar: Kimyasal, biyolojik ve radyolojik riskler içerebilir. Uzmanlar, bu riskleri minimize etmek için özel eğitimler ve koruyucu önlemler uygular.
• Lojistik ve depolama: Yük kaldırma, raf sistemleri ve taşıma gibi faaliyetler özel önlemler gerektirir. İş güvenliği uzmanları, ergonomik riskleri değerlendirerek çalışanların sağlığını korur.

İş güvenliği uzmanı, bu sektörlerde çalışanların güvenliğini artırmak adına kritik görevler üstlenir ve iş yerlerinde güvenlik kültürünün yerleşmesini sağlar. Ayrıca, işverenlerin yasal yükümlülüklerini yerine getirmesine yardımcı olarak, hem çalışanların hem de şirketin korunmasını sağlar.

5. İş Güvenliği Uzmanı Olmanın Avantajları

İş güvenliği uzmanı olmak, hem kariyer açısından hem de toplumsal fayda açısından önemli avantajlar sunar:

• İş garantisi: 6331 Sayılı Kanun kapsamında iş güvenliği uzmanına olan ihtiyaç süreklidir. Her sektörde iş güvenliği uzmanı ihtiyacı olması, mesleğin iş bulma konusunda avantaj sağlar.
• İyi gelir: Özellikle A sınıfı uzmanlar, yüksek maaşlarla istihdam edilir. Deneyim ve uzmanlık seviyesine bağlı olarak maaşlarda ciddi artışlar mümkündür.
• Toplumsal katkı: İnsan hayatını doğrudan etkileyen bir meslek olması, işin manevi yönünü güçlendirir. İş kazalarını ve meslek hastalıklarını önleyerek toplum sağlığına katkıda bulunur.
• Kariyer fırsatları: Zamanla İSG koordinatörü, eğitmen, danışman gibi alanlara geçiş mümkündür. Ayrıca kendi işini kurma ve bağımsız danışmanlık yapma imkanı da vardır.
• Sürekli gelişim: Eğitim, mevzuat takibi ve sahadaki yenilikler uzmanların gelişimini destekler. Bu sayede hem kişisel hem de mesleki olarak sürekli yenilenme sağlanır.

Ayrıca, iş güvenliği uzmanları, farklı sektörlerde çalışma imkanı buldukları için deneyim yelpazeleri genişler. Bu meslek, teknolojik gelişmeler ve yasal düzenlemeler doğrultusunda sürekli dinamik bir yapıya sahiptir, bu da mesleği canlı ve geleceği parlak kılar.

İş Güvenliği Uzmanı Olmak Sorumluluk ve Değer Taşır

Sonuç olarak, iş güvenliği uzmanı ne iş yapar sorusu; risk yönetiminden eğitime, denetimden danışmanlığa kadar pek çok yanıt barındırır. Bu mesleği icra etmek isteyenlerin disiplinli, dikkatli ve mevzuata hâkim olmaları gerekir. Aynı zamanda sürekli kendini yenileyen dinamik bir meslek dalıdır.

İş sağlığı ve güvenliği kültürünün yaygınlaşması için uzmanların etkin rolü büyüktür. İş kazalarını önlemek, iş yerinde verimliliği artırmak ve çalışanların motivasyonunu yükseltmek için profesyonel destek şarttır.

Eğer siz de bu alanda profesyonel destek almak istiyorsanız ya da işletmenize en uygun iş güvenliği uzmanı ile çalışmak istiyorsanız, doğru adrestesiniz.

👉 İş yeriniz için en doğru İSG çözümleri, uzman danışmanlık hizmetleri ve yasal uyumluluk garantisi için şimdi İlter-İSG ile iletişime geçin.

👉 Güvenli bir çalışma ortamı için İlter-İSG uzman kadrosuyla tanışın!

👉 Profesyonel iş güvenliği danışmanlığı için hemen teklif alın!